ÖZEL KUVVETLER /THE MEN WHO STARES AT GOATS

22.03.2010

ÖZEL KUVVETLER /THE MEN WHO STARES AT GOATS 
(Yön. Grant Heslov 2009)

 Bu gün sizlere adı fazla duyulmamış, pazarlama anlamında da üzerinde çok uğraşılmamış, buna rağmen kayda değer olduğuna inandığım bir film hakkındaki yorumlarımı aktarmaya çalışacağım.  Türkçeye Özel Kuvvetler olarak çevrilen, orijinal adı The Men Who Stares At Goats olan yapımdan söz ediyorum. Yönetmenliğini Grant Heslov’un yaptığı ve George Clooney, Ewan McGregor, Jeff Bridges ve Kevin Spacey gibi oyunculardan oluşan güçlü bir kadroya sahip olan filmin genre’ı kara mizah. Filmin senaryosuna esin kaynağı olan ve filmle aynı adı taşıyan  kitap ise Jon Ronson’a ait. Filme dair belirtmem gereken önemli noktalardan biri yönetmen Grant Heslov’la George Clooney’in yollarının daha önce de kesişmiş olması. George Clooney, sinemadaki ilk yönetmenlik deneyimi olan ve Oscar’a aday gösterilen 2005 yapımı, dönem filmi Good Night, and Good Luck’ın  senaryosunu Grant Heslov ile birlikte yazmıştı. Özel Kuvvetlerde’de Clooney’in yalnız oyuncu olarak değil, yapımcı olarak da Heslov’a destek verdiğini görüyoruz. Good Night and Good Luck’ın başarısı düşünüldüğünde Özel Kuvvetler’e de benzer bir beklentiyle giriyorsunuz.

Yakın tarihten bu yana Amerika Birleşik Devletleri ordusunun Orta Doğu’ya çeşitli gerekçelerle yaptığı müdahaleler pek çok filme konu edildi bildiğiniz gibi. Hatta hatırlayacağınız üzere bu sene en iyi film dalında Oscar ödülünü kazanan The Hurt Locker da Irak savaşını konu edinmekteydi. Ancak, Özel Kuvvetler kara mizah olmasının getirdiği nitelikler nedeniyle sözünü ettiğim bu tarz filmlerden ayrışıyor. Film genelde savaş kavramını, özelde ise 80’lere kadar süren soğuk savaşı ve yakın dönemdeki Irak savaşını eleştiriyor. Filmin başında söylenen söz film boyunca izleyicinin kafasını kurcalayacak nitelikte. Film, “Filmde izleyecekleriniz düşündüğünüzden daha da gerçek” sözüyle başlıyor. Kuşkusuz yönetmenin bu vurgusu çok da yersiz değil. Filme esin kaynağı olan kitap, 1979 yılında Amerika Birleşik Devletleri ordusunun mensubu Jim Channon’ın paranormal güçlere sahip bir ordu hakkında yazdığı 125 sayfalık çok gizli bir rapora dayanıyor. İngiliz gazeteci Jon Ronson’ın bu rapora ulaştığı ve bunu kitaba dönüştürdüğü düşünüldüğünde filmde izleyiciye absurd gelen olay ve durumların söylendiği gibi gerçek olma ihtimalinin ne olduğu izleyiciyi düşündürüyor.

 Soğuk savaş döneminde Sovyetler Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki anlamsız yarışın bir sonucu olarak kurulan bu çok özel birliğin üyeleri, duvardan geçmek, görünmez olmak, bakışlarla bir keçinin kalbini durdurmak ya da bulutları dağıtmak gibi kimi özel yeteneklere sahip askerlerden oluşuyor. Özel sebeplerden, soluğu Irak’ta alan muhabir Bob Wilton’ın bu birliğin en yetenekli üyelerinden Lyn Cassady ile karşılaşmasıyla inanılmaz ve ironic olaylar dizisi başlıyor. Tabii içten içe ince bir eleştiri içeren film boyunca peliküle yansıyanların ne kadarının doğru olabileceği, eğer izlenenlerin bir kısmı bile doğruysa askeri üstünlük sağlamak adına yapılabileceklerin mantık sınırlarını zorlayan koşulları insanı şaşırtıyor. İşte filmin vermek istediği duygu da kanımca bu; savaşın ve savaş için yapılabileceklerin ne denli anlamsız olduğu…

Gelelim filmin diğer niteliklerine. İçerik olarak ilginç bir konu seçilmiş olsa da anlatım dili açısından filmin sürükleyici olduğunu söyleyemeyeceğim. Ancak yine de konunun ilginçliği izleyiciye “Bu filmin sonu nereye varacak?” sorusunu sorduruyor. Karakterlerin karikatürize edildiklerini belirtmem gerek. Özellikle Kevin Spacey’nin canlandırdığı Larry Hooper ve Jeff Bridges’ın canlandırdığı Bill Django bu duruma çok iyi birer örnek. Hal böyle olunca filmdeki karakterlere ister istemez mesafeli kalıyorsunuz. Belki de bu yönetmenin amaçladığı bir şeydi. O yabancılaşma duygusunu izleyiciye vermek istemiş olabilir. Oyunculuktan söz açılmışken, George Clooney’in yine göz doldurduğunu söylemeliyim. Şu anda başlangıç noktasından çok ilerde olduğunu ve her rolün üstesinden rahatlıkla geldiğini belirtmeliyim. Teknik anlamda film biraz aceleye getirilmiş hissini veriyor. 80’ler ve 90’lar arasındaki geçişler özensiz. Kanımca biraz daha özenli bir çalışma çok daha iyi bir sonuç verecekti. Kısaca, olağanüstü olmasa da ilginç konulu karamizah türünde bir film izlemek isterseniz Özel Kuvvetler bir seçenek olabilir.