20.2.2014
DAİRE (Atıl İnanç/2013)
Yönetmen Atıl
Tunç adını ilk kez 2007 yılında çektiği Zincirbozan filmiyle duyduk. Kutsal
Damacana’dan Kolpaçino’ya oradan da Yıldız Masalı’ndan Koyu Kırmızı’ya uzanan
bir çeşitlilik gösteriyor yönetmenin filmografisi. Atıl Tunç’un 2013’te Altın
Koza Film Festivalinde en iyi film ödülü alan filmi Daire ise bir süredir Başka
Sinema kapsamında gösterimde. Filmin senaryosu da yönetmen Atıl Tunç’a ait. Şimdi
filmin konusunu özetleyelim. Ardından detaylara bakalım.
Feramus babasının ölümü üzerine büyüdüğü
kasabaya geri döner. Babadan kalma arsanın akıbetinin peşinde koştururken iki
çocuğuyla ayakta kalma çabası veren komşusu Betül’le tanışır. Betül hasta
kızının tedavisi ve iş arayışı içindeyken Feramus da personeli olan ama
çalışmayan havalimanında çalışmaya başlar. Feramus’un hem kasabada yaşadıkları
hem kendi içindeki düşünceleri giderek derinleşir... Daire, sanat sineması
içinde alışageldiğimiz filmlerden hayli farklı. Zira Türkiye’de sanat sineması
denince akla hemen gerçekçilik, minimalizm gibi vurgular geliyor. Daire de
gösterişli bir film değil ama anlatımının alışageldiğimiz filmlerden farklı
olduğunu söyleyebilirim. Örneğin, Feramus’un bilinçaltını yansıtan sahneler
sinemamızda benzerlerini sık gördüğümüz sahneler değil. Filmde ölüm önemli
kavramlardan biri. Hal böyle olunca da varoluşçu bir yaklaşım da filmde iz
bırakıyor. Buna karşın karanlık bir film olduğunu söyleyemem. Hatta zaman zaman
naif bir espri anlayışının filmde hissedildiğini ileri sürebilirim. Filmin
dingin bir anlatımı var. Çok fazla planla parçalanmış, dinamik bir kurgudan söz
etmek söz konusu bile değil. Buna rağmen film akıcı biçimde ilerliyor. Biraz
önce sözünü ettiğim bilinçaltını yansıtan görüntüler de anlatımı destekliyor. Ve
bir bütün olarak ele alındığında filmin hayli çarpıcı ve düşündürücü olduğunu
ileri sürülebilir.
Filmi ilginç kılan noktalardan biri yapım
süreci. Filmin yapım aşamasında maddi destek indiegogo yoluyla sağlanmış. Bir
çeşit yardım fonu toplama sitesi olan indiegogo, film çekmekten ameliyat olacak
yakınına destek sağlamaya kadar geniş bir skalaya sahip. Daire de burada
sağlanan destekle çekilmiş. Sanıyorum bundan böyle bu yolla çekilmiş filmlerin
sayısı giderek artacak.
Filmin başrol oyuncusu son yılların popüler
televizyon dizisi Muhteşem Yüzyıl’da Matrakçı karakterini canlandıran Fatih Al.
Fatih Al daha önce Rüzgarlı Bahçe, Bizim
Büyük Çaresizliğimiz ve Evdeki Yabancılar filmlerinde de rol almıştı. Daire
filmindeki Feramus karakterini canlandırışını ekonomik ama oldukça etkili
bulduğumu söyleyebilirim. Filmde Betül rolünde izlediğimiz Nazan Kesal ise daha
çok yan rollerde görmeye alıştığımız bir oyuncu. Onun da performansının
başarılı olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
Kısaca Daire hem konusuyla, hem anlatım diliyle
ilginç ve orijinal bir film. İzlemenizi salık veriyorum.
